Kolejni patroni Brygad Obrony Terytorialnej

Gen. Leopold Okulicki ps. "Niedźwiadek", gen. Elżbieta Zawacka ps. "Zo", gen. Stanisław Sojczyński ps. "Warszyc", ppłk Tadeusz Puszczyński ps. "Konrad Wawelberg", mjr Eugeniusz Kaszyński ps. "Nurt" i kpt. mar. Adam Dedio – zostali patronami brygad obrony terytorialnej w województwach: małopolskim, kujawsko-pomorskim, łódzkim, śląskim, świętokrzyskim i pomorskim. Warto podkreślić, że są wśród nich nie tylko wyklęci, ale także żołnierze wojny obronnej 1939 r., żołnierze ZWZ-AK, cichociemni, powstańcy warszawscy i śląscy.

Tradycje to jedne z najważniejszych wartości w WOT, stanowią one podstawę do budowy tożsamości formacji i kształtowania morale żołnierzy. Wśród nowych patronów brygad OT są cichociemni, żołnierze Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej, żołnierze wojny obronnej 1939 roku, powstańcy  warszawscy i śląscy.

Terytorialny charakter formacji ma też wymiar w dążeniach żołnierzy poszczególnych brygad o to, aby tożsamość ich jednostek była budowana na tradycjach bohaterów walk o niepodległość wywodzących się z rejonu odpowiedzialności brygady, co ma oczywiście odzwierciedlenie w podpisanych przez ministra Błaszczaka decyzjach.

Decyzje weszły w życie z dniem ogłoszenia, co oznacza, że patronów mają już wszystkie brygady WOT tworzone w pierwszych trzech etapach budowy formacji. Część decyzji oprócz wskazania patronów określa też tradycje i święta jednostek.

***

Na mocy decyzji nr 28/MON z 22 lutego br. patronem 7 Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej został kpt. mar. Adam Dedio. Święto brygady zostało ustanowione na 14 kwietnia. 

kpt. mar. Adam Dedio był żołnierzem wojny obronnej 1939 r., od 1941 r. należał do ZWZ-AK, a od 1942 r. pełnił funkcję organizatora oraz instruktora szkolenia dowódców drużyn na potrzeby AK. Nie mogąc pogodzić się z powojenną rzeczywistością polityczną, brakiem suwerenności i prawdziwej wolności Polski w połowie grudnia 1945 r. wstąpił w struktury XII Okręgu Gdańsk (Morskiego) Narodowego Zjednoczenia Wojskowego działającego na terenie Wybrzeża pod kryptonimem ,,Semper Fidelis Victoria”, który to zaliczany jest dzisiaj do największych organizacji podziemnych działających w tym czasie na Wybrzeżu. Został zatrzymany przez UB i skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 14 kwietnia 1947 r. Ta rocznica będzie teraz datą święta pomorskiej brygady WOT.

Na mocy decyzji nr 24/MON z 22 lutego br. patronem 8 Kujawsko-Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej została gen. bryg. Elżbieta Zawacka ps. „Zo”. Święto brygady zostało ustanowione na 10 września.

gen. bryg.  Elżbieta Zawacka ps. „Zo” to pierwsza kobieta - patron brygad OT. Pani generał była m.in. żołnierzem KG ZWZ-AK, Powstańcem Warszawskim, emisariuszką Komendanta Głównego ZWZ do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Jako jedyna kobieta znalazła się w elitarnym gronie 316 cichociemnych. W latach 1939-1945 posługując się fałszywymi dokumentami ponad sto razy przekraczała granicę przenosząc wiadomości i meldunki. Dama Orderu Orła Białego, odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Armii Krajowej. Święto brygady – 10 września, nawiązuje do dnia, w którym Elżbieta Zawacka została przerzucona do kraju.

Na mocy decyzji nr 25.MON z 22 lutego br. patronem 9 Łódzkiej Brygady Obrony Terytorialnej został gen. bryg. Stanisław Sojczyński, ps. „Warszyc”. Brygada przejęła tradycje organizacji konspiracyjnych zbrojnego podziemia niepodległościowego Okręgu Łódź ZWZ-AK (1940-1945) oraz Konspiracyjnego Wojska Polskiego (1945-1954). Święto brygady zostało ustanowione na 20 kwietnia.

gen. bryg. Stanisław Sojczyński, ps. „Warszyc” walczył w wojnie obronnej 1939 r., a następnie w ZWZ-AK w rejonie Radomska. Najsłynniejszą akcją jego podwładnych było odbicie więzienia Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i uwolnienie 57 osób, miało to miejsce w nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r., na mocy decyzji ministra ON data 2o kwietnia będzie teraz obchodzona jako święto łódzkiej brygady OT. Na mocy podpisanej decyzji brygada przejęła tradycje Okręgu Łódź Armii Krajowej oraz Konspiracyjnego Wojska Polskiego.

Na mocy decyzji nr 26/MON z 22 lutego br. patronem 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej został mjr. Eugeniusz Gedymin Kaszyński, ps. „Nurt”. Święto Brygady zostało ustanowione na 11 czerwca.

mjr Egeniusz Gedymin Kaszyński ps. „Nurt” był cichociemnym, żołnerzem wojny obronnej 1939 r., zastępcą dowódcy i dowódcą Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury”, a także dowódcą batalionu i ostatnim dowódcą 2 pułku piechoty Legionów AK. Święto brygady zostało ustanowione na 11 czerwca, dla upamiętnienia złożenia prochów Majora sprowadzonych z Anglii, na wzgórzu Wykus w województwie świętokrzyskim.

Na mocy decyzji nr 22/MON z 22 lutego br. patronem 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej został gen. bryg. Leopold Okulicki ps. „Niedźwiadek”. Brygada przejęła tradycje Zgrupowania Armii Krajowej „Żelbet”(1940-1944). Święto brygady zostało ustanowione na 22 maja.

gen. bryg. Leopold Okulicki, ps. „Niedźwiadek” cichociemny, uczestniczył w wojnie obronnej 1939 r., m.in. dowodząc jednym z odcinków obrony Warszawy. Był współtwórcą Służby Zwycięstwu Polski, która została następnie przekształcona w Związek Walki Zbrojnej, a potem w Armię Krajową. Pierwszy zastępca szefa sztabu Komendy Głównej AK, zwolennik wybuchu Powstania Warszawskiego, a po jego upadku ostatni Komendant Głównym AK. Aresztowany w wyniku prowokacji NKWD i skazany w pokazowym procesie szesnastu w Moskwie, zmarł w więzieniu w grudniu 1946 r. Brygada będzie obchodziła swoje święto w dniu 22 maja dla upamiętnienia zrzutu pułkownika Okulickiego w nocy z 21/22 maja 1944 roku w kraju na lądowisku „Kos” w m. Wierzbno,  24 km od Krakowa, tego dnia pułkownik Okulicki został awansowany na stopień generała brygady. Małopolska Brygada OT dziedziczy tradycje zgrupowania AK „Żelbet” najsilniejszego konspiracyjnego związku AK Kraków.

Na mocy decyzji nr 23/MON z 22 lutego br. patronem 13 Śląskiej Brygady Obrony Terytorialnej został ppłk. Tadeusz Puszczyński, ps. „Konrad Wawelberg”.

ppłk. Tadeusz Puszczyński, ps. „Konrad Wawelberg” w przeciwieństwie do pozostałych wymienionych patronów Puszczyński nie walczył z Niemcami, ani nie był represjonowany przez komunistów, bowiem zmarł w lutym 1939 r. Odznaczył się natomiast jako żołnierz Legionów Piłsudskiego i Polskiej Organizacji Wojskowej, uczestnik III powstania śląskiego, ale przede wszystkim dowódca „Grupy Wawelberga” prowadzącej działania specjalne podczas III powstania śląskiego w 1921 r. Łączył idee i pokazywał jakie duże znaczenia ma terytorialność żołnierzy. Wykorzystywał w działaniu bojowe doświadczenie zawodowych żołnierzy oraz potencjał ochotników z danego województwa. Najważniejszym zadaniem jakie wykonała Grupa Wawelberga była akcja „Mosty”. To od niej zaczęło się III Powstanie Śląskie. Za swoją działalność wielokrotnie odznaczany m. in. Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości z mieczami, czterokrotnie Krzyżem Walecznych czy też Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności.